Wczytuję dane...
Autor, Redaktor: Stanisław Brożek,
Waga produktu: 0.9 kg
EAN: 9788364758447
Wysyłka od: 9.90 PLN

Synteza wiedzy o glebach zbliżonych do naturalnych i o ich relacjach z roślinnością w lasach Polski

Prezentowany podręcznik stanowi rodzaj podsumowania pracy badawczej i dydaktycznej autora, który wniósł istotny wkład w powstanie Klasyfikacji gleb leśnych Polski.

Podręcznik eksponuje specyfikę gleb leśnych, szczególnie w zakresie obiegu materii organicznej i składników pokarmowych, który jest inny niż w glebach użytków rolnych, zarówno w aspekcie biogeochemicznym, jak i czasowym. W podręczniku obszernie wyłożona została nowoczesna koncepcja i metodyka wyznaczania liczbowych indeksów troficzności gleb leśnych, a także ich praktycznego zastosowania do klasyfikacji siedlisk leśnych i do projektowania podstawowego składu gatunkowego krzewostanów, w pełni dostosowanego do warunków siedliskowych. Absolutną nowością jest omówienie indeksów troficzności nie tylko dla obszarów nizinnych i wyżynnych, lecz także górskich.

Układ niniejszej książki jest niekonwencjonalny, zebrano w nim najważniejsze zagadnienia gleboznawstwa, obecne we współczesnych opracowaniach tego typu na świecie, wzbogacone dorobkiem ośrodka krakowskiego w tej dziedzinie. Niekonwencjonalność podręcznika wyraża się w jego układzie, gdyż praca składa się z rozdziałów dotyczących współczesnej problematyki gleboznawstwa leśnego ujętej hasłami w formie zbliżonej do encyklopedii lub słownika.

Podręcznik jest syntezą aktualnej wiedzy o glebach leśnych oraz ich roli w kształtowaniu siedlisk leśnych, dzięki czemu ma szansę stać się ważnym materiałem dydaktycznym na poziomie akademickim.

Spis treści:

Od autora  9 
Rozdział 1. Wstęp 12
1.1. Gleba, gleboznawstwo, gleboznawstwo leśne 12
1.2. Funkcje gleb w środowisku i w życiu człowieka 14
1.3. Historia gleboznawstwa leśnego w Krakowie 16
1.4. Piśmiennictwo do rozdziału 1 20
Rozdział 2. Elementy mineralogii, petrografii, geologii historycznej i geomorfologii 24
2.1. Wprowadzenie, pojęcia wstępne 24
2.2. Minerały i skały magmowe 27
2.2.1. Minerały skał magmowych 27
2.2.2. Skały magmowe głębinowe 30
2.2.3. Skały magmowe wylewne i piroklastyczne 32
2.3. Minerały i skały osadowe 35
2.3.1. Minerały skał osadowych 37
2.3.2. Skały osadowe klastyczne 43
2.3.2.1. Grubość uziarnienia skał osadowych klastycznych litych i luźnych 44
2.3.2.2. Skały osadowe klastyczne luźne 45
2.3.2.3. Skały osadowe klastyczne lite 48
2.3.3. Skały osadowe chemiczne 50
2.3.3.1. Skały osadowe chemiczne węglanowe i z udziałem węglanów 51
2.3.3.2. Skały osadowe chemiczne krzemionkowe i z udziałem krzemionki 53
2.3.3.3. Skały osadowe chemiczne fosforowe i z udziałem fosforu 55
2.3.3.4. Skały osadowe chemiczne żelaziste 55
2.3.3.5. Skały osadowe chemiczne solne 56
2.3.3.6. Skały osadowe chemiczne węglowe 57
2.4. Skały macierzyste jako materiał, z którego powstają gleby 59
2.5. Elementy geologii historycznej 64
2.6. Elementy geomorfologii 71
2.6.1. Wybrane procesy kształtujące powierzchnię kuli ziemskiej 71
2.6.2. Wybrane formy ukształtowania terenu 77
2.7. Terminologia towarzysząca 82
2.8. Piśmiennictwo do rozdziału 2 88
Rozdział 3. Gleba jako fizyczne i chemiczne oraz organiczne i mineralne środowisko życia 90
3.1. Podstawowe właściwości fizyczne 90
3.1.1. Pojęcia podstawowe 90
3.1.2. Uziarnienie gleb 93
3.1.3. Barwa gleby 99
3.1.4. Struktura gleby 100
3.1.5. Układ gleby 103
3.1.6. Poprawa właściwości fizycznych gleb 103
3.1.7. Pojęcia towarzyszące właściwościom fizycznym gleby 105
3.2. Właściwości wodne 107
3.2.1. Pojęcia podstawowe 107
3.2.2. Woda w środowisku 110
3.3. Właściwości chemiczne i fizykochemiczne 114
3.3.1. Skład chemiczny gleby 114
3.3.2. Sorpcja 129
3.3.3. Odczyn, kwasowość i zasadowość 131
3.3.4. Buforowość, potencjał redoks 133
3.3.5. Wpływ człowieka na glebę 134
3.4. Materia organiczna w glebie 139
3.4.1. Procesy rozkładu i obiegu materii organicznej 140
3.4.2. Produkty procesów rozkładu i akumulacji materii organicznej 146
3.5. Piśmiennictwo do rozdziału 3 153
Rozdział 4. Organizmy żywe (edafon), aktywność biologiczna i enzymatyczna gleb w lasach 158
4.1. Podstawowe grupy edafonu 158
4.1.1. Drobnoustroje glebowe 159
4.1.2. Mezofauna i makrofauna glebowa 161
4.2. Elementy aktywności biologicznej gleby 168
4.3. Piśmiennictwo do rozdziału 4 171
Rozdział 5. Laboratorium w gleboznawstwie 173
5.1. Podstawy analizy instrumentalnej 173
5.2. Aparatura i sprzęt pomocniczy 179
5.2.1. Aparatura laboratoryjna 180
5.2.2. Sprzęt laboratoryjny 185
5.3. Piśmiennictwo do rozdziału 5 185
Rozdział 6. Podstawy klasyfikacji gleb w lasach 187
6.1. Poziomy genetyczne gleb leśnych 187
6.1.1. Poziomy główne mineralne 188
6.1.2. Poziomy główne organiczne 189
6.1.3. Poziomy mineralne szczegółowe 190
6.1.4. Poziomy organiczne szczegółowe 191
6.1.5. Inne często stosowane symbole poziomów 191
6.2. Poziomy diagnostyczne gleb leśnych Polski 192
6.3. Poziomy, właściwości i materiały diagnostyczne gleb wyróżnianych przez klasyfikację World Reference Base for Soil Resources (WRB 2014/2015), które mogą mieć zastosowanie w odniesieniu do gleb leśnych Polski 196
6.3.1. Poziomy diagnostyczne 196
6.3.2. Właściwości diagnostyczne i warunki diagnostyczne 197
6.3.3. Materiały diagnostyczne 200
6.4. Czynniki i procesy glebotwórcze 202
6.5. Jednostki taksonomiczne klasyfikowania gleb 209
6.5.1. Jednostki hierarchiczne w klasyfikacji gleb zbliżonych do naturalnych w lasach 209
6.5.2. Systematyka gleb powstałych przy wydatnym wpływie gospodarczej działalności człowieka w Polsce i klasyfikacje międzynarodowe 212
6.5.3. Klasyfikacja bonitacyjna gleb uprawnych 214
6.6. Terminy towarzyszące 215
6.7. Piśmiennictwo do rozdziału 6 225
Rozdział 7. Przegląd jednostek klasyfikacji gleb 228
7.1. Typy i podtypy gleb wyróżniane w lasach Polski 228
7.1.1. Gleby inicjalne skaliste — litosole 231
7.1.2. Gleby inicjalne rumoszowe — regosole 232
7.1.3. Rankery — gleby słabo wykształcone ze skał masywnych bezwęgla-nowych 232
7.1.4. Arenosole 234
7.1.5. Pelosole — gleby inicjalne ilaste 236
7.1.6. Rędziny 237
7.1.7. Pararędziny 240
7.1.8. Czarnoziemy wyługowane 242
7.1.9. Czarne ziemie 244
7.1.10. Gleby brunatne 246
7.1.11. Gleby płowe 249
7.1.12. Gleby rdzawe 251
7.1.13. Gleby ochrowe 254
7.1.14. Gleby bielicowe 254
7.1.15. Gleby gruntowoglejowe 258
7.1.16. Gleby opadowoglejowe 262
7.1.17. Gleby mułowe 265
7.1.18. Gleby torfowe 266
7.1.19. Gleby murszowe 268
7.1.20. Gleby murszowate 270
7.1.21. Mady rzeczne 272
7.1.22. Mady morskie — marsze 274
7.1.23. Gleby deluwialne 274
7.1.24. Gleby kulturoziemne 276
7.1.25. Gleby industrioziemne (industrioziemy) i urbanoziemne (urbanoziemy) 277
7.2. Charakterystyka geochemiczna gleb w lasach Polski 278
7.3. Porównanie typów gleb Klasyfikacji gleb leśnych Polski [2000] i jednostek głównych World Reference Base for Soil Resources 2014/2015 296
7.4. Typy gleb wyróżniane na mapach gleb Europy 299
7.4.1. Wybrane jednostki referencyjne klasyfikacji World Reference Base for Soil Resources (WRB) 299
7.4.2. Wybrane kwalifikatory jednostek drugiego rzędu WRB 301
7.5. Jednostki prezentowane w Muzeum Gleb Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie 310
7.6. Pomoce dydaktyczne przydatne w studiowaniu gleb w lasach 313
7.6.1. Źródła informacji w zakresie gleb i towarzystwa naukowe 317
7.7. Piśmiennictwo do rozdziału 7 318
Rozdział 8. Gleba a siedlisko leśne 321
8.1. Wprowadzenie do siedliskoznawstwa leśnego 321
8.2. Miejsce gleb w klasyfikacji siedlisk 323
8.3. Koncepcja liczbowych indeksów jakości gleb w leśnictwie 324
8.4. Indeks Trofizmu Gleby Leśnej (ITGL) 327
8.5. Siedliskowy Indeks Glebowy (SIG) nizin i wyżyn Polski 332
8.6. Troficzne odmiany podtypów gleb jako fundament diagnozowania siedlisk w lasach 341
8.7. Diagnozowanie siedlisk leśnych nizin i wyżyn na podstawie SIG 350
8.8. Typ lasu jako wynik prac siedliskowych służący hodowli drzewostanów na nizinach i wyżynach Polski 354
8.8.1. Relacje gleb i roślinności drzewiastej na powierzchniach zlokali-zowanych w leśnych rezerwatach przyrody 354
8.8.2. Relacje gleb i roślinności drzewiastej służące praktyce leśnej 359
8.8.3. Dobór gatunków drzew do odnowień lasu wykonany na podstawie indeksu SIG 361
8.9. Siedliskowy Indeks Glebowy terenów górskich (SIGg) 364
8.10. Diagnozowanie siedlisk leśnych górskich na podstawie SIGg 370
8.11. Typy lasu jako wynik prac siedliskowych w lasach górskich 374
8.11.1. Właściwości gleb odpowiadające potencjalnej roślinności naturalnej w lasach gospodarczych Karpat i Sudetów 374
8.11.2. Dobór gatunków drzew do odnowień lasu w Karpatach i w Sudetach wykonany na podstawie indeksu SIGg 377
8.12. Piśmiennictwo do rozdziału 8 378
Rozdział 9. Przekształcanie gleb uprawnych w gleby leśne 385
9.1. Wybrane problemy zakładania upraw i hodowli drzewostanów na gruntach porolnych 386
9.2. Wpływ olszy szarej (Alnus incana (L) Moench) i sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) na gleby porolne 387
9.3. Ekologiczne konsekwencje podwyższonej zawartości azotu w glebach 393
9.4. Podsumowanie procesów modyfikujących gleby w warunkach presji azotowej powodowanej przez zwarte zarośla olszy szarej 395
9.5. Piśmiennictwo do rozdziału 9 395
Indeks 397

Książka

  • Autor: 

    Stanisław Brożek

  • Format: 

    165 x 235

  • ISBN: 

    978-83-64758-44-7

  • Liczba stron: 

    410

  • Oprawa: 

    twarda

  • Rok wydania: 

    2017

  • Wydanie: 

    1

Inne produkty z tej serii: