Rolnictwo część 4 Produkcja roślinna Środowisko i podstawy agrotechniki

ROZDZIAŁ I – WIADOMOŚCI WSTĘPNE 9 1. Wymagania wobec absolwenta szkoły rolniczej.9 2. Produkcja roślinna 11 2.1. Rys historyczny11 2.2. Znaczenie gospodarcze produkcji roślinnej .12 3. Cele i zadania produkcji roślinnej 14 4. Rolnictwo współczesne.15 4.1. Postęp produkcji rolniczej w XX i XXI wieku – źródła i skutki.15 4.2. Rolnictwo – zagrożenia dla środowiska 17 4.3. Rolnictwo zrównoważone .18 5. Zasady zrównoważonego rozwoju rolnictwa Unii Europejskiej i Polski18 5.1. Wspólna polityka rolna (WPR) – zasady ogólne18 5.2. Zwykła dobra praktyka rolnicza (ZDPR) .20 5.3. Wspólna Polityka Rolna 2014–2020 – zazielenienie .22 ROZDZIAŁ II – KLIMATYCZNE CZYNNIKI ŚRODOWISKA .25 1. Charakterystyka klimatu.25 1.1. Definicja klimatu 25 1.2. Masy powietrza .26 1.3. Pokrycie terenu27 1.4. Człowiek 27 2. Pomiary i obserwacje meteorologiczne 28 3. Atmosfera ziemska 33 3.1. Skład atmosfery.33 3.2. Budowa pionowa atmosfery .35 3.3. Promieniowanie słoneczne35 4. Masy powietrzne .37 4.1. Fronty atmosferyczne37 4.1.1. Front ciepły .38 4.1.2. Front chłodny .38 4.1.3. Front zokludowany.39 5. Ciśnienie atmosferyczne39 5.1. Układy baryczne.40 5.1.1. Niże baryczne.40 5.1.2. Wyże baryczne .42 6. Usłonecznienie i zachmurzenie43 6.1. Usłonecznienie .43 6.1.1. Wpływ usłonecznienia i promieniowania słonecznego na rośliny uprawne.44 6.2. Zachmurzenie ogólne nieba 45 6.3. Chmury 46 6.3.1. Co można wyczytać z chmur? .46 7. Temperatura powietrza51 7.1. Wpływ temperatury powietrza i gleby na rośliny uprawne 55 8. Opady atmosferyczne57 8.1. Opady atmosferyczne a rośliny uprawne60 9. Pokrywa śnieżna 62 9.1. Pokrywa śnieżna a rośliny uprawne64 10. Wiatr.65 10.1. Wiatr a rośliny uprawne 67 11. Wilgotność powietrza 68 11.1. Wilgotność powietrza i gleby a rośliny uprawne69 12. Zjawiska atmosferyczne – meteory 70 12.1. Charakterystyka hydrometeorów 70 12.2. Burze74 13. Ekstremalne zjawiska klimatyczne – charakterystyka .75 13.1. Przymrozki75 13.2. Gradobicie78 13.3. Deszcze nawalne.79 13.4. Susze atmosferyczne 80 14. Zmiany klimatu.81 15. Wybrane prognostyki trwania pogody oraz jej zmian.82 ROZDZIAŁ III – GLEBOWE CZYNNIKI ŚRODOWISKA.85 1. Gleba – definicja i procesy glebotwórcze 85 1.1. Definicja gleby .85 1.2. Czynniki glebotwórcze 86 1.3. Procesy glebotwórcze 92 1.4. Wietrzenie fizyczne .93 1.5. Wietrzenie chemiczne .97 2. Procesy glebowe i budowa profilu glebowego .106 2.1. Podstawowe procesy glebowe 106 2.2. Morfologia i ewolucja profilu glebowego 110 2.3. Geneza głównych typów gleb 112 2.4. Gleby w Polsce118 3. Budowa gleby .120 3.1. Fazy gleby .120 3.2. Składniki mineralne121 3.3. Materia organiczna gleby 126 3.4. Woda 129 3.5. Powietrze 133 4. Właściwości i funkcje gleby 135 4.1. Cechy morfologiczne profilu glebowego 135 4.2. Charakterystyki fizyczne gleby 145 4.3. Właściwości chemiczne gleb150 4.4. Właściwości biologiczne gleb .157 5. Kwasowość i odczyn gleby 165 5.1. Definicja 165 5.2. Źródła kwasowości166 5.2.1. Naturalne źródła zakwaszenia gleb166 5.2.2. Antropogeniczne źródła zakwaszenia gleby167 5.3. Skutki zakwaszenia gleby .168 5.4. Niekorzystne skutki zakwaszenia 170 5.5. Reakcja roślin uprawnych na zakwaszenie gleby .173 6. Degradacja gleb 175 6.1. Erozja wodna .176 6.2. Erozja wietrzna.180 6.3. Wyczerpanie gleb uprawnych ze składników pokarmowych .183 7. Wartość rolnicza gleb 185 7.1. Żyzność i produktywność gleb .185 7.2. Klasyfikacje rolnicze gleb.188 7.2.1. Klasyfikacja bonitacyjna gleb .188 7.2.2. Kompleksy przydatności rolniczej gleb192 7.3. Mapy rolnicze i rolnictwo precyzyjne .194 ROZDZIAŁ IV – MELIORACJE WODNE.199 1. Rodzaje melioracji wodnych199 2. Wpływ melioracji na środowisko.201 3. Melioracje odwadniające 201 3.1. Metody określania nadmiaru uwilgotnienia gleby 201 3.2. Skutki nadmiernego uwilgotnienia202 3.3. Wyznaczanie potrzeb odwodnienia.202 3.4. Sposoby regulowania stosunków wodnych .204 3.5. Zasady projektowania rowów odwadniających 204 3.6. Drenowanie207 4. Melioracje nawadniające .212 4.1. Podstawowe zasady deszczowania roślin 212 4.2. Źródło wody do nawodnień 213 4.3. Sposoby nawodnień213 4.3.1. Nawodnienia zalewowe.214 4.3.2. Nawadnianie nasiąkowe 216 4.3.3. Nawodnienie podsiąkowe .218 4.4. Konserwacja sieci nawadniającej220 5. Deszczowanie .221 5.1. Dawka wody .221 5.2. Częstotliwość deszczowania.223 5.3. Deszczownie223 5.3.1. Podstawowe elementy deszczowni 224 6. Mikronawadnianie – nawadnianie kroplowe .230 6.1. Warunki stosowania i podstawy projektowania .230 6.2. Równomierność nawadniania terenu232 7. Mała retencja .232 ROZDZIAŁ V – UPRAWA ROLI 234 1. Cele i zadania uprawy roli234 2. Zabiegi uprawowe odwracające – znaczenie orki i jej zadania.234 2.1. Orki zasadnicze236 2.1.1. Podorywka236 2.1.2. Orka siewna (przedsiewna)237 2.1.3. Orka przedzimowa .238 2.2. Ocena wykonania orki zasadniczej239 2.2.1. Ocena przykrycia resztek pożniwnych.239 2.2.2. Ocena głębokości, szerokości i wyskibienia roli .240 2.3. Orki uzupełniające .241 2.3.1. Odwrotka241 2.3.2. Orka wiosenna .241 2.3.3. Razówka .241 2.4. Orki specjalne242 2.4.1. Orka terenów zadarnionych.242 2.4.2. Orka pomelioracyjna 242 2.4.3. Orka agromelioracyjna .242 2.5. Sposoby wykonania orki243 2.5.1. Orka w składy 243 2.5.2. Orka jednostronna .247 2.5.3. Orki figurowe .249 2.5.4. Orka na stokach .250 2.6. Gryzowanie 250 3. Zabiegi spulchniające i wyrównujące rolę.252 3.1. Włókowanie .252 3.2. Bronowanie .254 3.3. Kultywatorowanie 256 3.4. Głęboszowanie 258 4. Zabiegi ugniatające i kruszące rolę (wałowanie) .259 4.1. Wały ugniatające powierzchniowe warstwy roli.259 4.2. Wały ugniatające głębsze warstwy roli .260 4.3. Wały kruszące262 5. Zespoły uprawek265 5.1. Zespół uprawek pożniwnych.265 5.1.1. Zwalczanie perzu w zespole uprawek pożniwnych.270 5.2. Zespół uprawek przedsiewnych271 5.2.1. Zespół uprawek przedsiewnych pod rośliny ozime 271 5.2.2. Zespół uprawek wiosennych przedsiewnych pod rośliny jare272 5.3. Zespół uprawek przedzimowych.274 5.4. Zestawy uprawowe i uprawowo-siewne 276 5.5. Zespół uprawek pielęgnacyjnych 277 6. Technika siewu i sadzenia .280 7. Sposoby uprawy różnych rodzajów gleb.284 7.1. Uprawa gleb bardzo lekkich i lekkich284 7.2. Uprawa gleb organicznych285 7.3. Uprawa gleb ciężkich i bardzo ciężkich 285 8. Systemy bezorkowe uprawy roli .286 9. Rolnictwo ekologiczne i ochrona środowiska.288 9.1. Zasady uprawy roli w rolnictwie ekologicznym288 9.2. Ochrona środowiska podczas zabiegów uprawowych 290 10. Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas zabiegów uprawowych .291 ROZDZIAŁ VI – PODSTAWY ZMIANOWANIA .294 1. Historia rozwoju systemów produkcji roślinnej 294 1.1. Rolnictwo żarowe (odłogowe).294 1.2. Dwupolówka i trójpolówka295 1.3. Czteropolówka i zmianowanie norfolskie .296 2. Podstawowe terminy297 3. Czynniki zmianowania.302 3.1. Choroby i szkodniki .303 3.2. Chwasty .304 3.3. Żyzność gleby 304 3.4. Fitotoksyczność 306 4. Zasady układania zmianowań .307 4.1. Dobór roślin 307 4.2. Zasady następstwa roślin – wartość przedplonu .309 4.3. Rośliny jako fitosanitarne przerywacze płodozmianu .311 4.4. Poplony w zmianowaniu313 4.5. Zasady kontroli żyzności gleby314 4.5.1. Gospodarka materią organiczną 314 4.5.2. Gospodarka wodą 316 4.5.3. Gospodarka składnikami pokarmowymi i odczyn gleby .316 4.6. Kontrola zachwaszczenia 319 4.7. Kontrola patogenów i szkodników320 5. Zalety zmianowania w rolnictwie zrónoważonym.321 SŁOWNICZEK NIEKTÓRYCH TERMINÓW Z ZAKRESU PRODUKCJI ROŚLINNEJ.321 BIBLIOGRAFIA .324