Kliniczne aspekty zaburzeń rozrodu psów i kotów

Spis treści:

Część I Zaburzenia rozrodu u suk 11
1. Cykl płciowy Andrzej Jurczak, Tomasz Janowski 13
2. Badanie ginekologiczne suki Andrzej Jurczak, Tomasz Janowski 17
2.1. Plan badania 17
2.2. Oglądanie i omacywanie 17
2.3. Wziernikowanie pochwy (waginoskopia) 18
2.4. Badanie cytologiczne wymazów pochwowych 20
2.5. Badania hormonalne 23
2.6. Badanie ultrasonograficzne i radiologiczne 25
2.7. Badanie oporności śluzu pochwowego 26
2.8. Badania mikrobiologiczne, hematologiczne i serologiczne 26
3. Antykoncepcja u suk Andrzej Jurczak, Tomasz Janowski 27
3.1. Wprowadzenie 27
3.2. Kastracja 27
3.2.1. Wprowadzenie 27
3.2.2. Komplikacje po kastracji 29
3.3. Antykoncepcja hormonalna 33
3.3.1. Długotrwałe blokowanie cyklu (zapobieganie występowania rui) progestagenami 33
3.3.2. Komplikacje podczas blokowania cyklu progestagenami 35
3.3.3. Przesunięcie cieczki 36
3.3.4. Przerwanie cieczki 37
3.3.5. Zapobieganie nidacji (do 20. dnia po kryciu) 37
3.3.6. Hormonalne przerwanie ciąży powyżej 20 dnia po kryciu 38
4. Zaburzenia cyklu rujowego u suk Andrzej Jurczak, Tomasz Janowski 40
4.1. Brak rui 40
4.2. Przedłużona cieczka 41
4.3. Nieregularna cieczka 42
4.4. Torbiele jajnikowe 43
4.5. Nowotwory jajnika 43
5. Choroby pochwy Andrzej Jurczak, Sławomir Zduńczyk 45
5.1. Zaburzenia rozwojowe 45
5.2. Zapalenie pochwy 45
5.3. Wypadanie pochwy 46
5.4. Nowotwory pochwy 49
6. Choroby macicy Andrzej Jurczak, Tomasz Janowski 50
6.1. Zaburzenia rozwojowe macicy 50
6.2. Zespół Endometritis-Pyometra 50
6.2.1. Wprowadzenie 50
6.2.2. Torbielowaty rozrost gruczołów błony śluzowej macicy 51
6.2.3. Przewlekłe zapalenie błony śluzowej macicy 52
6.2.4. Ropomacicze 53
6.3. Podkliniczne zapalenie macicy 58
6.4. Nagromadzenie śluzu lub płynu w macicy (mukometra, hydrometra) 59
6.5. Nagromadzenie krwi w macicy (hematometra) 59
6.6. Nowotwory macicy 60
7. Zaburzenia rozwoju płciowego Sławomir Zduńczyk 61
8. Określanie terminu owulacji Andrzej Jurczak, Tomasz Janowski 64
9. Krycie naturalne i zaburzenia krycia Andrzej Jurczak, Tomasz Janowski 67
10. Choroby przenoszone drogą płciową Andrzej Jurczak, Sławomir Zduńczyk 68
10.1. Herpeswiroza 68
10.2. Bruceloza psów 68
11. Ciąża Piotr Socha, Tomasz Janowski 70
11.1. Fizjologia ciąży 70
11.2. Rozpoznawanie ciąży 71
11.2.1. Omacywanie 71
11.2.2. Rozpoznawanie ciąży badaniem ultrasonograficznym (USG) 71
11.2.3. Przewidywanie terminu porodu badaniem ultrasonograficznym 74
11.2.4. Rozpoznawanie ciąży badaniem radiologicznym (RTG) 77
11.2.5. Rozpoznawanie ciąży przez oznaczanie relaksyny 77
11.2.6. Inne metody rozpoznawania ciąży 77
11.3. Żywienie ciężarnych suk 78
11.4. Patologia ciąży 78
11.4.1. Wczesna śmierć zarodkowa i ronienie 78
11.4.2. Przeładowanie macicy 79
11.4.3. Ciąża pozamaciczna 80
11.4.4. Przepuklina pachwinowa lub pępkowa ciężarnej macicy 80
11.4.5. Skręt macicy 80
11.4.6. Przedłużenie ciąży (ciąża przenoszona) 81
11.4.7. Hipoglikemia ciążowa, ketoza ciążowa 81
11.4.8. Cukrzyca ciążowa 82
11.4.9. Zaburzenia elektrolitowe podczas ciąży 82
11.4.10. Obrzęki ciążowe 83
12. Poród Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 84
12.1. Fizjologia porodu 84
12.2. Plan badania położniczego 85
12.3. Patologia porodu 86
12.3.1. Wprowadzenie 86
12.3.2. Przeszkody porodowe ze strony matki 87
12.3.3. Przeszkody porodowe ze strony płodu 88
12.3.4. Cięcie cesarskie 90
12.3.5. Postępowanie z noworodkiem 91
13. Okres poporodowy Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 92
13.1. Fizjologia okresu poporodowego 92
13.2. Pęknięcie krocza 92
13.3. Wypadnięcie macicy 92
13.4. Zatrzymanie łożyska 93
13.5. Poporodowe zapalenie macicy 94
13.6. Opóźniona inwolucja miejsc placentacji 94
13.7. Krwawienie z macicy 95
13.8. Tężyczka poporodowa 96
14. Neonatologia Anna Domosławska, Tomasz Janowski 97
14.1. Fizjologia szczeniąt 97
14.2. Straty szczeniąt we wczesnym okresie postnatalnym 98
14.3. Zamartwica noworodków 98
14.4. Hipotermia 99
14.5. Hipoglikemia 100
14.6. Odwodnienie 100
14.7. Szczenięta słabe 101
14.8. Zespół krwotoczny 101
14.9. Żółtaczka hemolityczna 102
14.10. Zapalenie pępka 102
14.11. Posocznica szczeniąt 102
14.12. Zakażenie herpeswirusem 103
14.13. Zespół toksycznego mleka 104
14.14. Zespół słabnięcia szczeniąt 104
14.15. Inwazje pasożytów 104
14.16. Zastępcze żywienie szczeniąt 105
14.17. Zapalenie jelit (biegunka) 105
14.18. Zatrzymanie kału 106
15. Choroby gruczołu mlekowego Sławomir Zduńczyk, Andrzej Jurczak 107
15.1. Ciąża urojona 107
15.2. Zapalenie gruczołu mlekowego 108
15.3. Nowotwory gruczołu mlekowego 109
15.4. Brak mleka 114

Część II Zaburzenia rozrodu psów samców 115
16. Rozwój gonad i hormonalna regulacja rozrodu u psów samców Anna Domosławska, Sławomir Zduńczyk 117
17. Badanie andrologiczne psa Anna Domosławska, Sławomir Zduńczyk 118
17.1. Plan badania 118
17.2. Badanie kliniczne 118
17.3. Badanie ultrasonograficzne i radiologiczne 119
17.4. Badanie mikrobiologiczne, hematologiczne i serologiczne/PCR 119
18. Pobieranie i ocena nasienia Anna Domosławska, Sławomir Zduńczyk 120
18.1. Pobieranie nasienia 120
18.2. Ocena nasienia 120
9. Sztuczne unasiennianie Anna Domosławska, Sławomir Zduńczyk 124
19.1. Unasiennianie nasieniem świeżym 124
19.2. Unasiennianie nasieniem konserwowanym w stanie płynnym (schłodzonym) i mrożonym 124
20. Zapalenie skóry moszny Anna Domosławska, Sławomir Zduńczyk 127
21. Choroby jąder i najądrzy Anna Domosławska, Sławomir Zduńczyk 128
21.1. Niezstąpienie jąder (wnętrostwo) 128
21.2. Brak jąder 129
21.3. Niedorozwój jąder 129
21.4. Brak lub niedorozwój najądrzy i nasieniowodów 130
21.5. Zapalenie jąder i najądrzy 130
21.6. Nowotwory jądra 130
21.7. Zwyrodnienie i zanik jąder 132
21.8. Nagromadzenie krwi w jamie pochwowej jądra 132
21.9. Wodniak jamy pochwowej jądra 132
22. Choroby gruczołu krokowego Anna Domosławska, Sławomir Zduńczyk 133
22.1. Rozrost gruczołu krokowego 133
22.2. Zapalenie gruczołu krokowego 135
22.3. Torbiele gruczołu krokowego 136
22.4. Nowotwory gruczołu krokowego 137
23. Choroby prącia i napletka Anna Domosławska, Sławomir Zduńczyk 138
23.1. Wady rozwojowe prącia i napletka 138
23.1.1. Spodziectwo 138
23.1.2. Stulejka 138
23.1.3. Załupek 138
23.1.4. Przetrwale wędzidełko napletka 139
23.2. Zapalenie prącia i napletka 139
23.3. Rany prącia i napletka 139
23.4. Nowotwory prącia i napletka 140
23.5. Wypadnięcie prącia 140
23.6. Stały wzwód prącia 140
24. Nadmierna pobudliwość płciowa Anna Domosławska, Sławomir Zduńczyk 142
25. Kastracja psów Anna Domosławska, Sławomir Zduńczyk 143

Część III Zaburzenia rozrodu kotek 145
26. Cykl rozrodczy Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 147
27. Badanie ginekologiczne kotki Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 150
28. Antykoncepcja u kotek Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 151
28.1. Kastracja 151
28.1.1. Usunięcie jajników z dostępu bocznego 151
28.1.2. Usunięcie jajników w linii białej 152
28.1.3. Usunięcie macicy i jajników 152
28.1.4. Komplikacje po kastracji 152
28.2. Blokada cyklu płciowego 152
28.3. Przesunięcie rui 153
28.4. Przerwanie rui 154
28.5. Zapobieganie nidacji 154
28.6. Przerywanie ciąży 155
29. Zaburzenia funkcji jajników Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 156
29.1. Brak rui 156
29.2. Nimfomania (ciągła ruja) 156
29.3. Indukowanie owulacji 157
30. Rozpoznawanie ciąży Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 158
31. Ciąża rzekoma Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 160
32. Choroby pochwy Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 161
32.1. Przetrwała błona dziewicza 161
32.2. Zapalenie pochwy 161
32.3. Nowotwory pochwy 161
33. Choroby macicy Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 162
33.1. Zaburzenia rozwojowe 162
33.2. Zespół Endometritis-Pyometra 162
34. Patologia ciąży Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 164
34.1. Zapłodnienie dodatkowe 164
34.2. Przeładowanie macicy 164
34.3. Ciąża pozamaciczna 164
34.4. Skręt macicy 165
34.5. Krwawienie z macicy w czasie ciąży 165
34.6. Obumieranie zarodków i ronienie 165
35. Poród Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 167
35.1. Fizjologia porodu 167
35.2. Badanie porodowe i ogólne zasady udzielania pomocy porodowej 167
35.3. Przyczyny ciężkich porodów 168
35.3.1. Przeszkody porodowe ze strony matki 168
35.3.2. Przeszkody porodowe ze strony płodu 169
35.4. Cięcie cesarskie 169
36. Zaburzenia okresu poporodowego Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 170
36.1. Poporodowe krwawienia z macicy 170
36.2. Wypadnięcie macicy 170
36.3. Zatrzymanie łożyska 171
36.4. Poporodowe zapalenie macicy 171
36.5. Tężyczka (rzucawka) poporodowa 171
37. Choroby gruczołu mlekowego Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 172
37.1. Zapalenie gruczołu mlekowego 172
37.2. Nowotwory gruczołu mlekowego 172
38. Noworodki Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 174
38.1. Choroby noworodków 174
38.2. Zastępcze żywienie kociąt 175

Część IV Zaburzenia rozrodu kocurów 177
39. Patologia rozrodu kocurów Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 179
40. Sztuczne unasiennianie Piotr Socha, Sławomir Zduńczyk 182
Piśmiennictwo 183