Niniejszy podręcznik pomoże w zaobserwowaniu, interpretacji i zrozumieniu ada-ptacji roślin w wybranych siedliskach Europy Środkowej. Dlatego treść pracy obejmuje:
- przedstawienie różnorodności roślin (naczyniowych, zarodnikowych, jaki cyjanobakterii i glonów) z różnych typów siedlisk klimatu umiarkowanego;
- przedstawienie przystosowań omawianych grup roślin i organizmów do różnych typów siedlisk;
- przedstawienie zróżnicowania organizmów pod względem morfologicznym, anatomicznym i fizjologicznym, zwiększających prawdopodobieństwo ich przeżycia i reprodukcji osobników w określonym środowisku;
- wykazanie związków między strukturą a funkcją roślin i organizmów w różnych ekosystemach;
- opisanie różnych form ekologicznych roślin w zależności od dostępności wody w środowisku, stopnia zasolenia i antropopresji czy wysokości nad poziomem morza;
- przegląd różnych form współżycia roślin i wzajemnych zależności między nimi.
Podręcznik przeznaczony jest głównie dla studentów uczelni przyrodniczych, ale może być pomocny także nauczycielom biologii i przyrody, chcącym zainteresować swoich uczniów zagadnieniami dotyczącymi świata roślin i jego powiązań ze środowiskiem.
Spis treści:
Wstęp 9
2. Przystosowania roślin do zapylania 13
2.1. Budowa morfologiczna kwiatów 13
2.2. Funkcje kwiatów 16
2.3. Typy i przystosowanie kwiatów według sposobu zapylania 16
2.3.1. Kwiaty autogamiczne (samopylne) 16
2.3.1.1. Autogamia w kwiatach klejstogamicznych 17
2.3.1.2. Autogamia w kwiatach chasmogamicznych 17
2.3.2. Kwiaty alogamiczne (obcopylne) 19
2.3.2.1. Przystosowanie kwiatów do anemogamii (wiatropylności) 19
2.3.2.2. Przystosowanie kwiatów do hydrogamii (wodopylności) 24
2.3.2.3. Przystosowanie kwiatów do zoidiogamii (zwierzęcopylności) 25
2.4. Elementy wabiące kwiatów owadopylnych 28
2.4.1. Wabienie chemiczne — zapach i smak 28
2.4.2. Wabienie optyczne — barwne wzory na płatkach, dodatkowe struktury, wielkość 33
2.5. Typy kwiatów owadopylnych według budowy morfologicznej 45
2.6. Biologia zapylania 69
2.6.1. Ochrona pyłku w procesie zapylenia 69
2.6.2. Zapobieganie samozapyleniu 72
2.6.2.1. Sposoby zapobiegania autogamii 72
3. Przystosowania do rozmnażania 79
3.1. Po co roślinom rozmnażanie? 79
3.2. Sposoby rozmnażania 80
3.2.1. Rozmnażanie płciowe 80
3.2.1.1. Rozmnażanie płciowe u roślin okrytonasiennych 84
3.2.1.2. Rozmnażanie płciowe u pozostałych grup roślin i glonów 85
3.2.2. Rozmnażanie wegetatywne 86
3.2.3. Rozmnażanie bezpłciowe 94
4. Przystosowania roślin do rozprzestrzeniania 99
4.1. Diaspory, owoce, nasiona - definicja, budowa, funkcje 99
4.2. Klasyfikacja owoców 101
4.3. Sposoby rozprzestrzeniania diaspor i ich przystosowania 113
4.3.1. Autochoria 113
4.3.1.1. Blastochoria 113
4.3.1.2. Ballochoria 114
4.3.1.3. Herpochoria 117
4.3.2. Allochoria 118
4.3.2.1. Barochoria 118
4.3.2.2. Anemochoria 119
4.3.2.3. Hydrochoria 126
4.3.2.4. Zoochoria i antropochoria 129
4.3.2.5. Diplochoria i polichoria 136
5. Przystosowania roślin do suszy, silnego nasłonecznienia i siedlisk słonych 137
5.1. Charakterystyka siedlisk silnie nasłonecznionych i słonych 137
5.1.1. Siedliska silnie nasłonecznione 137
5.1.2. Siedliska słone 138
5.2. Typy ekologiczne roślin siedlisk silnie nasłonecznionych i słonych 139
5.2.1. Mezofity 139
5.2.2. Kserofity 139
5.2.3. Przystosowania morfologiczne i anatomiczne sklerofitów 140
5.2.4. Przystosowania morfologiczne i anatomiczne sukulentów 146
5.2.3. „Ucieczka od suszy" 148
5.2.6. Halofity (słonorośla) 149
5.2.7. Wpływ zasolenia podłoża na rośliny i ich przystosowania do tych warunków 150
6. Przystosowania roślin, cyjanobakterii i glonów do siedlisk bagienno-błotnych i wodnych 153
6.1. Charakterystyka ekosystemów wodnych i bagienno-błotnych 153
6.2. Typy ekologiczne roślin bagiennych i błotnych 154
6.2.1. Higrofity (hygrofity) — rośliny wilgociolubne 154
6.2.1.1. Morfologiczne cechy przystosowawcze higrofitów 155
6.2.1.2. Anatomiczne cechy przystosowawcze higrofitów 156
6.2.2. Rośliny bagienne i wodne — hydrofity 157
6.2.2.1. Adaptacje helofitów i amfifitów do środowiska wodnego 160
6.2.2.2. Morfologiczne, anatomiczne i fizjologiczne przystosowania hydrofitów 169
6.3. Rośliny torfowisk i ich przystosowania do pobierania i gromadzenia dużej ilości wody 172
6.4. Organizmy związane ze środowiskiem wodnym — cyjanobacterie i glony oraz ich przystosowania 175
7. Przystosowania roślin do siedlisk górskich 185
7.1. Góry, ekstremalny ekosystem 185
7.2. Piętrowy układ roślinności w górach 186
7.3. Przystosowania roślin do specyficznych warunków wysokogórskich 191
7.4. Specyficzne formy wzrostu jako przystosowanie do życia na dużych wysokościach 197
7.5. Przystosowanie roślin do innych czynników klimatycznych (opady, wiatr) 198
7.6. Przystosowanie i reakcje roślin na działanie śniegu i osadów 201
7.7. Przystosowanie roślin do specyficznych typów podłoża 202
8. Warunki życia i strategie przetrwania roślin w wielkich miastach 207
8.1. Miasto jako ekosystem antropogeniczny 207
8.2. Warunki w miastach 210
8.3. Jak rośliny zaadaptowały się do warunków miejskich? 210
8.4. Biocenozy w miastach 213
8.5. Roślinność w miastach — funkcje 214
9. Wzajemne oddziaływania między roślinami i innymi organizmami oraz związane z tym przystosowania 219
9.1. Układy pozytywne (symbiotyczne) 219
9.1.1. Mutualizm 220 9.1.2. Helotyzm 220
9.1.3. Komensalizm 222
9.1.4. Symbioza bakterii brodawkowych z gatunkami z rodziny Fabaceae Lindl 223
9.1.5. Mikoryza 224
9.2. Układy antagonistyczne 226
9.2.1. Pillelopatia 226
9.2.2. Pasożytnictwo 228
9.2.3. Drapieżnictwo, interakcje pomiędzy roślinami a zwierzętami 230
9.3. Ochrona przed zgryzaniem 235
Piśmiennictwo 241
Indeks nazw gatunkowych i rodzajowych roślin, cyjanobakterii, glonów i grzybów 249
Parametry
-
ISBN:
9788377173527
-
Tytuł:
Przystosowanie roślin do środowiska
-
Autor:
Dorota Richter, Anna Koszelnik-Leszek, Mirosława Pietryka, Magda Podlaska
-
Rok wydania:
2021
-
Numer wydania:
1
-
Liczba stron:
271
-
Szerokość produktu:
16.5
-
Wysokość produktu:
23.5
-
Okładka:
miękka