Jabłonie

WSTĘP Rozdział 1. Odmiany jabłoni ‘Jonagold' i mutanty (11); ‘Szampion' i mutanty (13); ‘Idared' i mutanty (14); ‘Golden Delicious’ i mutanty (16); ‘Gala' i mutanty (17); ‘Ligol’ i mutanty (19); ‘Cortland' i mutanty (19); 'Lobo' (20); ‘Rubin’ i mutanty (20); 'Elise' (21); 'Pinova' i mutanty (22); 'Mutsu' (22); 'Gloster' (23); ‘Fuji' i mutanty (23); 'Piros' (25); 'Celeste' (25); 'Sunrise' (25); 'Topaz' (26); 'Rubinola' (26); 'Rajka' (26); 'Sawa' (27); 'Gold Milenium' (28); 'Waleria' (28); Rozdział 2. Podkładki dla jabłoni 2.1. Hodowla podkładek 2.2. Podkładki w produkcji szkółkarskiej 2.3. Materiał szkółkarski 2.3.1. Jakość materiału szkółkarskiego 2.3.2. Termin zakupu i sadzenia drzewek jabłoni 2.3.3. Dołowanie drzewek Rozdział 3. Systemy uprawy jabłoni 3.1. Planowanie sadu 3.1.1 Stanowisko pod sad 3.1.2 Wymagania glebowe jabłoni 3.1.3 Gęstość sadzenia drzew 3.1.4. Rozmieszczenie drzew na kwaterze 3.1.5. Podpory dla drzew 3.2. Formowanie i cięcie drzew 3.2.1. Zasady cięcia jabłoni uwzględniające typ owocowania odmiany 3.3. Typ I. Jabłonie owocujące wyłącznie na krótkopędach 3.3.1. Cięcie i formowanie drzew 3.4. Typ II. Jabłonie owocujące przeważnie na krótkopędach 3.4.1. Cięcie i formowanie drzew, wskazania praktyczne na przykładzie odmiany ‘Szampion' 3.5. Typ III. Jabłonie owocujące zarówno na krótkopędach jak i na dłuższych gałązkach 3.5.1. Cięcie i formowanie drzew, wskazania praktyczne na przykładzie odmian ‘Gala' i ‘Golden Delicious' 3.5.2. Zasady cięcia drzew typu II i III (uwaga ogólna): 3.6. Typ IV Jabłonie owocujące przede wszystkim na długopędach 3.6.1.Specyficzne cięcie drzew IV typu 3.7. Odmiany spokrewnione i typy pośrednie Rozdział 4. Pielęgnacja gleby i ochrona przed chwastami 4.1. Rola i sposoby pielęgnacji gleby 4.2. Chwasty - definicja, zagrożenia i pozytywne aspekty występowania 4.3. Ważniejsze gatunki chwastów występujące w sadach i podstawy ich biologii . 4.3.1. Chwasty wieloletnie 4.3.2. Chwasty jednoroczne 4. 4. Przygotowanie gleby przed założeniem sadu i zwalczanie chwastów 4.5. Utrzymanie międzyrzędzi 4.6. Regulowanie zachwaszczenia w rzędach drzew Rozdział 5. Nawożenie sadów jabłoniowych 5.1. Analiza gleby 5.1.1. Pobieranie próbek gleby 5.1.2. Interpretacja wyników analizy gleby 5.1.3. Analiza gleby a nawożenie azotem 5.1.4. Analiza gleby a wapnowanie 5.2. Analiza roślin 5.2.1. Analiza liści 5.2.2. Interpretacja wyników analizy liści 5.2.3. Analiza owoców 5.3. Metoda wizualna 5.3.1. Objawy braku i nadmiaru składników 5.4. Aplikacja nawozów 5.4.1. Przed założeniem sadu 5.4.2. W pierwszych dwóch latach prowadzenia sadu 5.4.3. W owocującym sadzie 5.5. Opryski wapniem Rozdział 6. Nawadnianie i ochrona jabłoni przed niesprzyjającymi zjawiskami atmosferycznymi 6.1. Nawadnianie 6.2. Systemy nawadniania 6.2.1 Deszczowanie 6.2.2 Systemy minizraszania 6.2.3. Systemy kroplowe 6.2.4 Rodzaje filtrów 6.2.5 Informacje potrzebne do projektu instalacji nawodnieniowej 6.2.6.Kryteria nawadniania 6.3. Efektywność nawadniania 6.4. Ochrona jabłoni przed przymrozkami wiosennymi 6.5Ochrona jabłoni przed gradobiciem Rozdział 7. Zapylanie jabłoni i owady zapylające 7.1. Biologia kwitnienia jabłoni 7.2. Czynniki wpływające na efektywność zapylenia jabłoni 7.3.Zapylacze dla jabłoni 7.4. Atrakcyjność kwiatów jabłoni dla owadów 7.5. Oblot kwiatów jabłoni i sadów jabłoniowych przez pszczoły 7.6. Rozmieszczenie uli i termin przywożenia pszczół do sadu jabłoniowego 7.7. Wskaźnik obsady rodzin pszczelich i ich siła 7.8. Zapylanie jabłoni przez trzmiele 7.9. Wykorzystanie murarki ogrodowej do zapylania jabłoni 7.10. Stosowanie atraktantów w celu poprawienia efektywności zapylenia 7.11. Ryzyko zatrucia pszczół podczas chemicznej ochrony sadów Rozdział 8. Przerzedzanie zawiązków jabłoni 8.1. Przerzedzanie chemiczne 8.2. Przerzedzanie ręczne 8.3. Przerzedzanie mechaniczne Rozdział 9. Choroby i szkodniki jabłoni oraz metody ich zwalczania 9.1. Choroby grzybowe 9.1.1. Parch jabłoni (Venturis inaequalis) 9.1.2. Mączniak jabłoni (Podosphaera leucotricha) 9.1.3. Rak drzew owocowych (Nectria galligena) 9.1.4. Zgorzel kory jabłoni (Pezicula alba i Pezicula malicorticis) 9.1.5. Zgnilizna pierścieniowa podstawy pnia drzew owocowych (Phytophthora cactorum) 9.1.6. Brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych (Monilinia fructigena) 9.2. Choroby bakteryjne 9.2.1. Zaraza ogniowa (Erwinia amylovora) 9.3. Choroby wirusowe i wirozopodobne 9.3.1. Wirusy 9.3.2 Fitoplazmy 9.3.3.Wiroidy 9.4. Kontrolowanie i zwalczanie chorób wirusowych i wirozopodobnych 9.5. Szkodniki jabłoni 9.5.1. Zapobieganie występowaniu niektórych szkodników oraz metody zmniejszające ich liczebność 9.5.2. Szkodliwe owady i gryzonie uszkadzające system korzeniowy i części nadziemne drzew 9.5.2.1. Chrabąszcz majowy (Melolontha melolontha L.) i inne gatunki chrząszczy 9.5.2.2Gryzonie i zwierzyna 9.5.3. Szkodniki żerujące w pąkach, na młodych liściach i pędach 9.5.3.1. Kwieciak jabłkowiec (Anthonomus pomorum L.) 9.5.3.2. Naliściak pączkojad (Phyllobius oblongus L.) 9.5.4. Mszyce 9.5.4.1. Mszyca jabłoniowa (Aphis pomi Deg.) 9.5.4.2. Mszyca jabłoniowo-babkowa (Dysaphis plantaginea Pass.) 9.5.4.3. Mszyca jabłoniowo-zbożowa (Rhopalosiphum insertum Wlk.) 9.5.4.4. Bawełnica korówka (Eriosoma lanigerum Hausm.) 9.5.4.5. Miodówka jabłoniowa (Psylla mali Schmidt.) 9.6.Szpeciele (Eriophyoidea) 9.6.1. Pordzewiacz jabłoniowy (Ąculus schlechtendali Nal.) 9.6.2. Podskórnik jabłoniowy (Eriophyes pomi) 9.6.3. Pryszczarek jabłoniak (Dasyneura mali Kieff.) 9.6.4. Szkodniki żerujące na liściach oraz na liściach i owocach 9.6.4.1. Przędziorek owocowiec (Panonychus ulmi Koch.) i inne gatunki przędziorków 9.6.4.2. Owocnica jabłkowa (Hoplocampa testudinea Klg.) 9.6.4.3. Owocówka jabłkóweczka (Laspeyresia pomonella L.) 9.6.4.4. Zwójkowate (Tortricidae) 9.6.4.5. Znamionówka tarniówka (Orgyia antigua L.) 9.6.4.6. Ukośnica szczawiówka (Ąmetastegia glabrata Fall.) 9.6.4.7. Piędzik przedzimek (Operophthera brumata L.) 9.6.4.8. Namiotnik jabłoniowy (Hyponomeuta malinellus Zell.) 9.6.4.9. Toczyk gruszowiaczek (Leucoptera scitella Zell.) 9.6.4.10. Wystrój wężowiaczek (Lyonetia clerkella L.) 9.6.4.11. Pasynek jabłonik (Stigmella malella Stt.) 9.6.4.12. Szrotówek białaczek (Lithocolletis blancardella F.) 9.6.4.13. Wznosik doparek (Symaethis pariana Clerk.) 9.6.4.14. Pochwik plamaczek (Coleophora hemerobiella Scop.) 9.7.5. Szkodniki kory i drewna 9.7.5.1. Zwójka koróweczka (Enarmonia woeberiana Schiff.) 9.7.5.2. Przeziernik jabłoniowiec (Synanthedon myopaeformis Bkh.) 9.7.5.3. Ogłodek owocowiec (Scolytus mali Bechst.) 9.7.5.4. Rozwiertek nieparek (Ąnisandrus dispar F.) 9.7.5.5. Wałczyk czereśniowy (Magdalis cerasi L.) i Wałczyk rudonogi (Magdalis ruficomis L.) 9.7.5.6. Trociniarka czerwica (Cossus cossus L.) 9.7.5.7. Skorupik jabłoniowy (Lepidosaphes ulmi L.) 9.7.5.8. Monitoring i rozpoznawanie szkodników jabłoni 9.8. ORGANIZMY POŻYTECZNE W SADACH JABŁONIOWYCH 9.8.1 Drapieżne pluskwiaki różnoskrzydłe (Heteroptera) 9.8.2 Biedronkowate (Coccinellidae) 9.8.3.Biegaczowate (Carabidae) 9.8.4 Kusakowate (Staphylinidae) 9.9. Muchówki (Diptera) 9.9.1 Bzygowate (Syrphidae) 9.9.2. Drapieżne pryszczarkowate (Cecidomyiidae) 9.9.3. Łowikowate (Asilidae) 9.9.4 Rączycowate (Tachinidae) 9.10Błonkówki (Hymenoptera) 9.10.1 Kruszynkowate (Trichogrammatidae) 9.10.2 Mszycarzowate (Aphididae) 9.10.3.Oścowate (Ahelinidae) 9.10.4 Gąsienicznikowate (Ichneumonidae) 9.10.5 Bleskotkowate (Chalcididae) i Męczelkowate (Braconidae) 9.10.6 Złotookowate (Chrysopidae) 9.11.1 Skorki (Dermaptera) 9.11.2 Drapieżne roztocze z rodziny dobroczynkowatych (Phytoseiidae) .... 9.11.3 Pająki (Araneida) 9.11.4 Pozostałe 9.12. Sposoby zwiększania liczebności organizmów pożytecznych w sadach: ... Rozdział 10. Jakość, zbiór i przechowywanie jabłek 10.1 Jakość owoców 10.2. Czynniki wpływające na trwałość przechowalniczą jabłek 10.3. Optymalizacja terminu zbioru jabłek 10.4. Wskaźniki do wyznaczania terminu zbioru jabłek 10.5. Główne założenia technologiczne przechowywania jabłek 10.6. Zbiór, transport i załadunek owoców do komór 10.7. Schładzanie owoców 10.8. Podstawowe parametry przechowywania 10.8.1 Temperatura 10.8.2. Wilgotność względna powietrza 10.8.3. Skład atmosfery przechowalniczej 10.8.4. Technologie przechowywania jabłek 10.8.5. Warunki i długość przechowywania 10.8.6. Pozbiorcze traktowanie jabłek 1-MCP 10.9 Choroby przechowalnicze jabłek 10.9.1 Choroby powodowane przez grzyby 10.9.1.1 Choroby wywoływane przez patogeny wnikające przez naturalne otwory 10.9.1.1.1 Gorzka zgnilizna jabłek 10.9.1.1.2 Szara pleśń jabłek 10.9.1.1.3 Odśrodkowe gnicie jabłek 10.9.1.1.4 Pleśnienie gniazda nasiennego jabłek 10.9.1.2 Choroby zaczynające się od uszkodzenia skórki jabłek 10.9.1.2.1 Brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych 10.9.1.2.2 Mokra zgnilizna jabłek 10.9.1.2.3 Miękka zgnilizna jabłek 10.9.1.3 Patogeny powierzchniowe 10.9.1.3.1Parch jabłoni 10.9.1.3.2Brudna i kropkowana plamistość jabłek 10.9.2Choroby fizjologiczne i uszkodzenia owoców 10.9.2.1 Szklistość miąższu jabłek 10.9.2.2 Gorzka plamistość podskórna 10.9.2.3 Oparzelizna powierzchniowa 10.9.2.4 Plamistość Jonatana 10.9.2.5 Rozpad starczy tzw. rozpad mączysty 10.9.2.6 Rozpad Jonatana 10.9.2.7 Rozpad szklisty i rozpad powodowany obiciami 10.9.2.8 Rozpad chłodniczy 10.9.2.9 Starcze zbrązowienie przygniezdne 10.9.2.10 Zbrązowienie przygniezdne (brązowienie miąższu wokół gniazd nasiennych) 10.9.2.11 Zbrązowienie miąższu (zbrązowienie wewnętrzne) 10.9.2.12 Choroby powodowane niewłaściwymi warunkami przechowywania... 10.9.2.12.1 Miękka oparzelizna chłodniowa (głęboka oparzelizna) 10.9.2.12.2 Rozpad wodnisty 10.9.2.12.3 Przemrożenie 10.9.2.12.4 Uszkodzenia owoców wysokim stężeniem dwutlenku węgla .. 10.9.2.12.5 Uszkodzenia owoców niedostatkiem tlenu 10.9.2.13 Uszkodzenia mechaniczne i oparzenia słoneczne Rozdział 11. Mechanizacja prac w uprawie jabłoni 11.1. Środki energetyczne 11.2. Środki techniczne do pielęgnacji powierzchni sadu 11.5 Środki techniczne do cięcia i usuwania gałęzi 11.4. Urządzenia do nawożenia 11.5. Aparatura do ochrony sadu przed patogenami 11.6 Urządzenia do zbioru jabłek