Rolnictwo część 2 Produkcja zwierzęca Bydło i trzoda chlewna

ROZDZIAł I – ByDłO .8 1. Znaczenie gospodarcze chowu bydła (Piotr Brzozowski) 8 2. Typy użytkowe i rasy bydła (Piotr Brzozowski) .9 2.1. Informacja o gatunku i pochodzeniu bydła 9 2.2. Typy użytkowe bydła11 2.2.1. Typ mleczny .11 2.2.2. Typ mięsny .12 2.2.3. Typ kombinowany 13 2.3. Główne rasy bydła .13 2.3.1. Główne rasy bydła mlecznego 13 2.3.2. Główne rasy bydła o użytkowaniu kombinowanym18 2.3.3. Główne rasy bydła mięsnego23 3. Ocena typu i budowy bydła (Piotr Brzozowski)29 3.1. Wykorzystanie oceny typu i budowy w pracy hodowlanej .29 3.2. Określanie wieku, masy ciała i kondycji bydła 35 4. Rozpłód bydła (Piotr Brzozowski) .38 4.1. Krycie i unasiennianie krów.38 4.2. Techniki stosowane w rozrodzie bydła42 4.2.1. Sztuczne unasiennianie 42 4.2.2. Superowulacja i przenoszenie zarodków (MOET).44 4.2.3. Synchronizacja rui .44 4.2.4. Zapłodnienie in vitro .44 4.2.5. Seksowanie nasienia .45 5. Zasady odchowu, żywienia cieląt i jałowizny (Teresa Nałęcz-Tarwacka) 46 5.1. Wzrost i rozwój 46 5.2. Poród i postępowanie z noworodkiem46 5.2.1. Postępowanie z krową przed porodem i w jego trakcie.46 5.2.2. Postępowanie z noworodkiem47 5.3. Żywienie cieląt .49 5.3.1. Żywienie siarą 49 5.3.2. Żywienie mlekiem lub preparatami mlekozastępczymi ze wzrastającym udziałem pasz stałych od 6. do 60. dnia życia.50 5.3.3. Żywienie cieląt od 60. do 180. dnia życia .52 5.4. Zasady wychowu i żywienia jałówek hodowlanych 52 6. Wybrane zagadnienia z żywienia krów mlecznych (Teresa Nałęcz-Tarwacka) 55 6.1. Zasady żywienia krów mlecznych55 6.2. Układanie dawek pokarmowych i sporządzanie bilansu pasz.59 7. Użytkowanie mleczne bydła (Teresa Nałęcz-Tarwacka) .63 7.1. Przebieg laktacji u krów .63 7.2. Przeprowadzenie doju64 7.2.1. Zasady prawidłowego doju64 7.2.2. Czynności przygotowujące krowę do doju65 7.2.3. Sposoby doju właściwego.66 7.3. Zasady specjalizacji gospodarstw i organizacja pracy przy produkcji mleka .69 7.3.1. Zasady specjalizacji69 7.3.2. Organizacja pracy.70 7.4. Ocena użytkowości mlecznej 72 7.4.1. System identyfikacji i rejestracji zwierząt72 7.4.2. Organizacja i sposób prowadzenia oceny użytkowości mlecznej krów.76 8. Technologie produkcji żywca wołowego (Piotr Brzozowski).85 8.1. Charakterystyka głównych czynników wpływających na wyniki użytkowania mięsnego bydła.85 8.1.1. Rasa bydła85 8.1.2. Płeć 86 8.1.3. Wiek .87 8.1.4. System utrzymania 88 8.1.5. Żywienie.88 8.2. Ocena żywca i tusz wołowych w skupie.89 9. Opłacalność produkcji mleka i żywca wołowego (Teresa Nałęcz-Tarwacka).93 10. Bezpieczeństwo produktów żywnościowych uzyskiwanych w chowie bydła (Piotr Brzozowski)96 10.1. Surowe mleko i produkty mleczarskie.96 10.2. Transport i ubój bydła oraz przerób mięsa wołowego 96 11. Ekologiczny chów bydła (Agnieszka Kucharska) 98 12. Systemy utrzymania bydła (Piotr Brzozowski) 104 12.1. System uwięziowy .104 12.2. System wolnostanowiskowy .106 12.3. Utrzymanie na głębokiej ściółce 111 12.4. Pomieszczenia dla cieląt i jałówek.113 13. Pielęgnacja bydła (Piotr Brzozowski) 115 13.1. Znaczenie pielęgnacji i obchodzenie się ze zwierzętami 115 13.2. Czyszczenie i dekornizacja .115 13.3. Korekcja racic .116 14. Zachowanie i dobrostan bydła (Paulina Abramowicz) .119 14.1. Różnice pomiędzy bydłem a ludźmi w postrzeganiu otoczenia .119 14.2. Formy zachowania się bydła i rytm dobowy .121 14.3. Postępowanie z bydłem.124 14.4. Dobrostan bydła.126 14.5. Przygotowanie zwierząt na wystawy hodowlane 129 15. Prowadzenie i organizacja pracy hodowlanej (Piotr Brzozowski).132 15.1. Wartość użytkowa, wartość hodowlana i selekcja bydła132 15.2. Zarys programu hodowli bydła .133 16. Choroby bydła (Teresa Nałęcz-Tarwacka)140 16.1. Choroby cieląt 140 16.2. Choroby krów mlecznych 141 16.3. Udzielanie pierwszej pomocy i apteczka.146 16.3.1. Udzielanie pierwszej pomocy 146 16.3.2. Apteczka.148 ROZDZIAł II – TRZODA CHLEWNA .150 1. Znaczenie gospodarcze i stan produkcji trzody chlewnej (Józef Kulisiewicz, Martyna Batorska)150 1.1. Cechy trzody chlewnej jako zwierząt rzeźnych150 1.2. Znaczenie gospodarcze .151 1.3. Uwarunkowania produkcji .153 1.4. Niestabilność rynku trzody chlewnej .156 1.5. Regulacje na rynku trzody chlewnej w krajach członkowskich Unii Europejskiej 157 2. Pochodzenie świń. Rasy trzody chlewnej (Anna Rekiel).159 2.1. Pochodzenie świń . 159 2.2. Rasy trzody chlewnej .161 2.2.1. Wymagania dla ras matecznych i ojcowskich.161 2.2.2. Rasy i linie ojcowskie utrzymywane w Polsce 170 2.2.3. Rasy mateczne.171 2.2.4. Świnie hybrydowe .172 3. Użytkowanie, żywienie i utrzymanie świń rozpłodowych (Józef Kulisiewicz, Anna Rekiel) 173 3.1. Użytkowanie rozpłodowe świń 173 3.1.1. Dojrzałość płciowa i rozpłodowa. Długość okresu użytkowania 173 3.1.2. Ruja i technika zapłodnienia 175 3.1.3. Użytkowanie rozpłodowe.177 A. Użytkowanie rozpłodowe knurów. Inseminacja .177 B. Użytkowanie rozpłodowe loch178 3.2. Żywienie świń rozpłodowych.179 3.2.1. Żywienie knurów179 3.2.2. Żywienie loch .180 A. Żywienie loch w cyklu produkcyjnym 180 B. Pasze dla loch .183 C. Optymalizacja żywienia 185 3.3. Utrzymanie świń użytkowanych rozpłodowo 186 3.3.1. Utrzymanie knurów186 3.3.2. Utrzymanie loch .187 4. Wychów prosiąt (Anna Rekiel) 192 4.1. Przygotowanie do porodu, poród i wczesny okres poporodowy .192 4.2. Opieka nad lochą i miotem193 4.2.1. Laktacja 193 4.2.2. Zaburzenia zdrowotne u loch i prosiąt 195 4.3. Zabiegi profilaktyczne i pielęgnacyjne prosiąt.196 4.4. Wybór terminu odsadzania prosiąt197 4.5. Dokarmianie prosiąt .199 4.6. Odsadzanie prosiąt od loch. łagodzenie kryzysu przy odsadzeniu200 4.7. Utrzymanie loch karmiących i prosiąt202 4.8. Opłacalność produkcji loch i prosiąt206 5. Wychów młodzieży hodowlanej (Justyna Więcek) .209 5.1. Żywienie młodzieży hodowlanej 209 5.1.1. Żywienie knurków hodowlanych .209 5.1.2. Żywienie loszek hodowlanych.211 5.2. Stymulacja dojrzewania płciowego loszek 213 5.3. Pomieszczenia i profilaktyka 213 5.4. Ocena stanu zdrowia i pokroju 214 5.5. Wybór materiału hodowlanego215 6. Produkcja żywca wieprzowego (Anna Rekiel).216 6.1. Czynniki decydujące o wynikach tuczu i jakości żywca wieprzowego .216 6.1.1. Genotyp216 6.1.2. Żywienie .217 6.1.3. Płeć 221 6.1.4. Masa przedubojowa 221 6.1.5. Warunki utrzymania .221 6.1.6. Systemy utrzymania.224 6.1.7. Żywienie .229 6.1.8. Usuwanie odchodów.230 6.1.9. Stan zdrowia 230 6.2. Tucz z zastosowaniem różnych pasz .231 6.2.1. Tucz zbożowy .231 6.2.2. Tucz ziemniaczany .234 6.2.3. Tucz serwatkowy236 6.2.4. Tucz kiszonką z wilgotnego ziarna kukurydzy – CCM .237 6.2.5. Tucz odpadkami .238 6.3. Skup i sprzedaż tuczników.238 6.4. Opłacalność produkcji tuczników240 7. Podstawy pracy hodowlanej. Krzyżowanie towarowe (Józef Kulisiewicz, Justyna Więcek) . 244 7.1. Poprawa cech użytkowości rozpłodowej loch.245 7.2. Poprawa cech tucznych i rzeźnych245 7.2.1. Ocena przyżyciowa loszek i knurków246 7.2.2. Zasady oceny wartości genetycznej knurów na podstawie potomstwa.246 7.2.3. Szacowanie wartości hodowlanej świń metodą BLUP – model zwierzęcia.247 7.3. Przebieg selekcji.248 7.4. Znakowanie świń249 7.5. Dokumentacja hodowlana .251 7.6. Dobór do kojarzeń251 7.6.1. Dobór do kojarzeń w czystości rasy251 7.6.2. Krzyżowanie towarowe252 8. Ekologiczne metody chowu trzody chlewnej (Anna Rekiel) .255 8.1. Zwierzęta 257 8.2. Rozród 258 8.3. Żywienie .258 8.4. Profilaktyka i leczenie.258 8.5. Warunki utrzymania259 8.6. Zabiegi pielęgnacyjne 260 8.7. Uwarunkowania ekonomiczne i rynkowe produkcji ekologicznej .260 9. Choroby świń (Justyna Więcek) 263 SłOWNICZEK .271 PIŚMIENNICTWO .272